Trung Quốc đang biến đất hiếm – nguyên liệu chiến lược trong ngành công nghệ cao – thành một “vũ khí kinh tế” mới giữa lúc căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang. Động thái kiểm soát xuất khẩu loại tài nguyên quan trọng này đã khiến Liên minh châu Âu (EU) và hàng trăm doanh nghiệp nước ngoài phải gấp rút tìm hiểu tác động, lo ngại rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu.
1. Trung Quốc khẳng định hành động “theo quy định pháp luật”
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, tối 21/10, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào đã có cuộc họp trực tuyến với Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách thương mại Maros Sefcovic. Trong cuộc trao đổi, ông Vương khẳng định rằng việc kiểm soát xuất khẩu đất hiếm là “hành động bình thường nhằm hoàn thiện hệ thống quản lý xuất khẩu theo quy định pháp luật”, thể hiện “trách nhiệm của một cường quốc duy trì hòa bình và ổn định toàn cầu”.
Ông Vương nhấn mạnh, Bắc Kinh luôn “cam kết duy trì chuỗi cung ứng toàn cầu ổn định” và “tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp EU trong quá trình phê duyệt xuất khẩu”.
2. EU tìm cách đối thoại khẩn cấp với Trung Quốc
Phía châu Âu, ông Maros Sefcovic bày tỏ sự hiểu biết về các biện pháp của Bắc Kinh, cho rằng Trung Quốc hành động “vì an ninh quốc gia và an ninh chung quốc tế”. Tuy nhiên, EU cũng đề nghị Trung Quốc đẩy nhanh quy trình phê duyệt cho doanh nghiệp châu Âu.
Theo Reuters, ông Sefcovic đã mời Trung Quốc cử phái đoàn sang Brussels trong tuần này để tìm giải pháp khẩn cấp cho các quy định kiểm soát đất hiếm, và phía Trung Quốc đã đồng ý.
3. Bắc Kinh trấn an doanh nghiệp nước ngoài
Cũng trong ngày 21/10, Thứ trưởng Thương mại kiêm Phó đại diện đàm phán thương mại quốc tế Lăng Kích đã tổ chức một cuộc tọa đàm quy mô lớn tại Bắc Kinh, với sự tham dự của hơn 170 doanh nghiệp nước ngoài và hiệp hội thương mại.
Mục đích của cuộc họp được cho là nhằm giải thích chính sách mới về đất hiếm, đồng thời trấn an giới đầu tư nước ngoài. Ông Lăng khẳng định việc kiểm soát xuất khẩu là “hành động có trách nhiệm nhằm duy trì hòa bình, ổn định khu vực và ngăn chặn phổ biến vũ khí”, song Trung Quốc vẫn “duy trì quy trình xét duyệt hợp pháp để bảo đảm thương mại minh bạch và chuỗi cung ứng toàn cầu ổn định”.
4. Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi hợp tác thương mại công bằng
Trong cuộc họp báo ngày 22/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn cho biết quan hệ kinh tế Trung – Âu mang tính bổ trợ và cùng có lợi. Ông kêu gọi EU “tuân thủ cam kết ủng hộ thương mại tự do, phản đối chủ nghĩa bảo hộ”, đồng thời tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và không phân biệt đối xử.
Kết luận và lời bình Tùng Dzũ
Giới phân tích cho rằng việc Trung Quốc sử dụng đất hiếm làm công cụ thương lượng không chỉ nhằm vào Mỹ mà còn là thông điệp cảnh báo đến châu Âu, nơi đang đẩy mạnh giảm phụ thuộc vào nguồn cung khoáng sản chiến lược từ Trung Quốc.
Nếu Bắc Kinh tiếp tục siết chặt xuất khẩu, các ngành công nghiệp điện tử, xe điện, quốc phòng và năng lượng tái tạo của phương Tây sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề.
Tuy nhiên, động thái này cũng tiềm ẩn rủi ro cho chính Trung Quốc khi có thể thúc đẩy các quốc gia khác tìm nguồn cung thay thế hoặc đầu tư khai thác trong nước.
💬 “Đất hiếm là con dao hai lưỡi – vừa là lợi thế chiến lược, vừa là rủi ro nếu bị chính trị hóa quá mức.”



0 Nhận xét